Stille Tranen
Een week lang Shakespeare op school!
Het Vijfde Bedrijf brengt met het educatieproject Stille Tranen op een toegankelijke en hedendaagse wijze leerlingen van middelbare scholen in aanraking met het werk van Shakespeare. Door middel van kijken, luisteren, schrijven, discussiëren en uiteindelijk zelf aan de slag gaan worden leerlingen niet alleen ondergedompeld in het werk van Shakespeare, maar reflecteren ze ook op belangrijke thema’s binnen hun eigen leefwereld.
Het project is voor alle schoolniveaus en leerjaren toegankelijk en de lesbrieven en workshops zijn gemakkelijk aan te passen aan het niveau van de leerlingen. Vakken die goed bij de lesbrieven passen zijn: Nederlands, Engels, CKV, Drama en Maatschappijleer.
Hoe ziet het eruit?
De basis van het project is de installatie Stille Tranen. Deze installatie bestaat uit drie ‘hokjes’, vergelijkbaar met fotohokjes. In elk hokje is een geïntegreerde tv aanwezig. Een leerling betreedt een hokje individueel en krijgt een momentopname te zien van een groot verdriet van een personage uit het oeuvre van Shakespeare. De momentopname van dit verdriet is niet te vinden in het originele werk, maar zou voorafgaand aan het stuk of tussen de scènes door plaats gevonden kunnen hebben. Het gaat namelijk om tranen die de personages met niemand anders delen. Ze houden het voor zichzelf, in stilte en afzondering. De toeschouwer bij Stille Tranen is de voyeur die even tussen de regels door mag lezen.
Het filmpje duurt ongeveer vijf tot zeven minuten en de leerling wordt één op één geconfronteerd met het stille verdriet van het personage. De monoloog is in het Engels en wordt Nederlands ondertiteld.
Welke personages komen aan bod?
1. De hertoging van York, de moeder van Richard III (uit: Richard III)
Zij wordt verscheurd door het idee dat je je kind onvoorwaardelijk lief moet hebben en het inzicht dat haar zoon kwaadaardig is, een psychopaat, gevaarlijk en gewetenloos.
2. Jago, vriend van Othello (uit: Othello)
We zien Jago op het moment dat hij de roddel hoort dat zijn vriend Othello met zijn vrouw Emilia geslapen heeft. Hij wordt door hen waar hij het meest van houdt verraden en vernederd.
3. Een meisje (uit het sonnet: ‘Een geliefde beklaagt zich’) Anders dan bij de vorige stukken is er hier gekozen voor een sonnet van Shakespeare in plaats van zijn grotere werk. In dit hartverscheurende sonnet luisteren we naar een meisje die aan een oude man haar hartzeer vertelt. Hoe ze in de val gelokt is door een jongen waarvan ze wist dat hij al vele harten gebroken had. Een traan die al door Shakespeare is geschreven en wij binnen ‘Stille Tranen’ nieuw leven inblazen. Het verhaal van een meisje die verliefd is geworden op een ‘loverboy’, zichzelf gegeven heeft en vervolgens aan de kant is gezet. Het verdriet dat door de liefde wordt veroorzaakt mag in deze serie uiteraard niet ontbreken.
Hoe sluit dit aan bij de belevingswereld van jongeren?
We zien het verdriet van een moeder die de hoop verliest in een van haar kinderen, een man wiens leven op losse schroeven komt te staan door verraad van een vriend en een meisje die zichzelf gegeven heeft aan een jongen die haar liefde niet waard bleek.
De thema’s die naar voren komen in Stille Tranen zijn: vriendschap, verliefdheid en ouderschap. Hoewel deze thema’s in elke fase van het leven relevant zijn, zijn ze in het leven van jongeren vrijwel dagelijks aan de orde. De herkenbare thema’s slaan een mooie brug tussen de leefwereld van de tieners en het, niet altijd even gemakkelijke, werk van Shakespeare.
Ook het stille verdriet sluit goed aan bij de belevingswereld van jongeren. In het op willen gaan in de groep worden problemen en verdriet vaak verzwegen. De populariteit van een programma als Over de streep laat zien dat dit een thema is dat leeft onder jongeren.
De video-installatie zal een week lang op school staan en zijn gedurende deze week vrij te bezoeken door de leerlingen.
Wat is het educatiefprogramma?
Rondom Stille Tranen wordt een educatieprogramma georganiseerd, gericht op alle leerjaren. Het educatieprogramma bestaat drie lesbrieven die de thema’s vanuit een sociaal, maatschappelijk en theatraal inhoudelijk perspectief benaderen. Daarnaast kan de school er voor kiezen een aanvullende workshop te boeken.
Download hier lesbrief 1 - sociaal
Download hier lesbrief 2 - maatschappelijk
Download hier lesbrief 3 - theatraal inhoudelijk
