Het Vijfde Bedrijf

Op Visite!

Algemeen Dagblad
Afbeelding

Een bezoeker

Zondag 19 september 2010. Een rustige zondagmiddag zoals iedereen die kent. Maar dit keer geen wandeling langs het strand, een drankje op de grote markt of een bezoekje aan familie of vrienden. Nee, deze keer vertrek ik rond 14.30 uur richting verzorgingshuis Oostduin in de wijk Benoordenhout voor de première van een wel heel bijzonder theaterproject. In ‘Op visite!’ vertellen bewoners van acht Haagse verzorgingshuizen, elke laatste zondag van de maand, hun levensverhaal aan een klein en intiem publiek. Op de eigen kamer. En dat levert bijzondere momenten op.

Ik was al niet meer in een verzorgingshuis geweest sinds mijn oma daar in 1986 haar laatste adem uitblies. Maar het is treffend hoe de geur van een tehuis je onmiddellijk weer terug in de tijd kan laten gaan. Dezelfde sfeer, dezelfde omgeving, alsof er niets is veranderd. Het is net alsof ik op bezoek ga bij mijn oma. Maar niets is minder waar. Na een kopje koffie en een kort welkomstwoord door één van de initiatiefneemsters van het project, Annemarie de Bruin, wordt een twintigtal bezoekers onderverdeel in groepjes van vijf of zes personen. Voorafgegaan door een begeleider (de kans dat je verdwaalt in het doolhof dat Oostduin heet is reëel) gaat het groepje waarin ik mij bevind op weg naar kamer 024, naar de eerste hoofdrolspeelster van vandaag.

Een bureau vol papieren herinneringen aan de oorlog. Een elektronische stem die begint te vertellen. En dan de rustige binnenkomst van mevr. Reurik (82) die plaats neemt aan haar bureau en het vertellen van de computer overneemt. Onmiddellijk zit ik in het verhaal om de volgende twintig minuten deel te zijn van een stukje van het leven van mevr. Reurik zoals het ooit was. De tweede hoofdrolspeelster is mevr van der Donk. Zij heeft het heel anders aangepakt. Als een bevlogen vertelster richt zij eerst haar pijlen op de nonnen van de kostschool die ze ooit bezocht. En passant komen ook haar ouders voorbij die, zo vertelt mevr van der Donk luchtig, een groot aantal liefdesbrieven voor haar achter hebben gehouden. Mevr. van Joost tot slot, laat vooral beelden spreken. Terwijl de computer haar verhaal vertelt, gaat het verhaal gepaard met geprojecteerde beelden van landschappen en vergezichten. Zelfs de schilderijen op haar kamer zijn onderdeel van haar verhaal, dat rappelleert aan gevoelens van vrijheid en verre reizen.

Na afloop volgt een gezellig samenzijn in de aula van het verzorgingshuis. We drinken wat en praten na over onze ervaringen. Ondanks de veelzijdige samenstelling van het publiek (in leeftijd, sekse en afkomst) is het wonderbaarlijk hoe positief iedereen is over het project. Met veel respect wordt gesproken over de levensverhalen die het afgelopen uur tot ons zijn gekomen. Verhalen die op zoveel verschillende manieren zijn verteld als de hoofdrolspelers zelf ook verschillend zijn. Het is ongelooflijk wat deze mensen hebben meegemaakt. Misschien is de manier waarop ze het aan ons publiek overbrengen nog wel mooier. Het raakt je persoonlijk en je hebt na afloop echt even nodig om weer op adem te komen.

Terwijl wordt afgesloten met een video waarin de hoofdrolspelers desgevraagd een aantal levenswijsheden met het publiek delen – “Een huishoudelijke tip? Ik zou het niet weten mevrouw, ik maak nooit schoon” – , rook ik een sigaret en denk nog eens na over hetgeen ik gezien en gehoord heb vandaag. Ik concludeer dat de mens wonderlijk veerkrachtig is en hoop dat ik later ook de kans krijg om mijn verhaal te vertellen.

Lees verder
Ilja Fritz (19 september 2010)

Den Haag Centraal (artikel)
Afbeelding
Joke Korving

Tijdschrift AS